Zijn zonnepanelen gevaarlijk bij brand?

Ik las in de lokale media een bericht met als kop “Brandweerlieden krijgen voorlichting over zonnepanelen” en het betrof dit keer geen bericht over alle positieve kanten van zonnepanelen. Maar wel een bericht dat mij aan het denken heeft gezet. Daarom dit blog bericht waarin ik wat verschillende meningen en feiten op een rij zet, en bovendien een mogelijke oplossing aandraag. De vraag is dus, zijn zonnepanelen gevaarlijk bij brand?

Brandweerlieden krijgen voorlichting over zonnepanelen
Hoe moet de brandweer omgaan met een brand in een pand met zonnepanelen op het dak? Daarover krijgen alle brandweerlieden van het brandweerkorps van Delfzijl en omliggende plaatsen de komende tijd voorlichting.
Zonnepanelen kunnen namelijk gevaarlijk zijn bij een brand omdat niet alle stroom kan worden uitgeschakeld. De brandweerlieden moeten daarom voldoende afstand bewaren bij het blussen van het vuur. Omdat er steeds meer zonnepanelen op daken komen, vraagt de brandweer in Rayon Noord daar extra aandacht voor.
(bron: rtv-noord.nl)

Even Googelen levert weinig helderheid op. Het Nederlands Instituut Fysieke Veiligheid (NIFV) onderschrijft ongeveer het verhaal uit het hierboven genoemde nieuwsbericht. Terwijl de ondernemersorganisatie voor de installatie branche (UNETO-VNI) zegt dat er absoluut geen gevaar is voor brandweerlieden. Op de website van de brandweer vond ik onder meer een “officieren handboek” van de brandweer Limburg-Noord met een “Zonnecellen – beslis diagram” op pagina 78.

Wat is het probleem eigenlijk?

Het probleem is dat de brandweer voordat ze een gebouw betreed graag eerst zeker wil weten of er nog installaties onder stroom staan in het gebouw. Bij een brand kunnen op de verschillende verdiepingen leidingen beschadigd raken en hierdoor komen stroomdraden “bloot” te liggen. Dit levert een gevaar op bij het blussen want, water en stroom gaan niet samen, de combinatie kan levensbedreigend zijn voor de brandweer. Daarom dat eerst geprobeerd wordt om de stroom uit te schakelen bijvoorbeeld in de meterkast. Op het moment dat het lukt om de stroomtoevoer van de woning uit te schakelen zal de stroom van de omvormer van de zonnepanelen ook uitvallen en komt er geen 230V meer uit de omvormer. Probleem opgelost zou je denken. Maar helaas is dat niet het geval.

Zonnepanelen wekken stroom (uitgedrukt in Ampère) en spanning (uitgedrukt in Volt) op met behulp van de zon. De opgewekte stroom is gelijkstroom, dat betekent met een “plus” en een “min”. Met twee draden komt het van onze zonnepanelen en gaat naar de omvormer. Ook al is de omvormer uitgeschakeld de panelen blijven stroom leveren en deze stroom loopt tot aan de omvormer door de woning. En dat is eigenlijk het probleem want daar ziet de brandweer het risico, want ook deze draden kunnen beschadigd raken. Hoe groot dit risico werkelijk is, zal ik geen uitspraak over doen. Het gaat er om dat de brandweer hier een potentieel gevaar ziet en zou kunnen besluiten (als er geen personen meer aanwezig zijn in de woning) geen binnenaanval te doen, maar de woning gecontroleerd uit te laten branden.

Hoeveel stroom/spanning wekken zonnepanelen op?
Één paneel levert ongeveer een spanning van 40 V en een stroom van ca. 5 A. Zonnepanelen worden over het algemeen in serie geschakeld, dit betekent dat wanneer we bijvoorbeeld 10 panelen gebruiken deze als een ketting aan elkaar gekoppeld worden. Zonder te technisch te worden moet u van mij aannemen dat in een dergelijke serieschakeling we de spanning bij elkaar op moeten tellen dus 10 x 40V wat samen 400 V maakt. De stroom daarentegen niet, die blijft gewoon 5A. Er zijn ook installaties met meer panelen of panelen met een hogere spanning per paneel waarbij de totale waarde wel uit kan komen tegen de 1.000V.

Kan ik mijn panelen dan niet uitschakelen?

Dat is natuurlijk de beste oplossing alleen hebben zonnepanelen zelf geen aan-uitschakelaar. Zolang er licht is zullen de panelen blijven produceren (afdekken lijkt me geen haalbare optie). Het meest ideale zou zijn wanneer direct na de panelen de stroom afgeschakeld kan worden. Nu heb ik tijdens mijn speurtocht voor dit blog bericht een product gevonden wat volgens mij dit probleem zou kunnen oplossen.

Een mogelijke oplossing

Het is een speciale schakelaar van de Firma EATON, de SOL30-SAFETY. Deze schakelaar kan zo dicht mogelijk bij de panelen gemonteerd worden in de leiding die naar de omvormer gaat. De schakelaar is geschikt voor buitentoepassing. Er zijn drie mogelijkheden voor het uitschakelen:

  1. Door het bedienen van de knop op de SAL30-SAFETY.
  2. Met behulp van de optionele “brandweerknop”. Deze knop kan op de benedenverdieping op een eenvoudig bereikbare plaats gemonteerd worden (eventueel buiten). Zodra de knop ingedrukt wordt zal de stroom worden uitgeschakeld door de SOL30-SAFETY die boven bij de panelen is gemonteerd.
  3. Via onderspanning, de SOL30-SAFETY is aangesloten op het lichtnet en wanneer de stroom van de woning uitgeschakeld wordt (door bijvoorbeeld de brandweer) zal de schakelaar automatisch bediend worden.

Dat zal wel duur zijn zo’n schakelaar! Nou ja goedkoop zal ik het niet noemen, maar veiligheid en misschien zelfs wel een grotere kans op inzet van de brandweer bij het blussen van uw woning is ook wat waard lijkt me. De safety switch kost ca. €300 en de optionele “brandweerknop” €75. Beide zijn ze onder meer te koop bij Conrad.

Zijn er nog andere oplossingen? Misschien wel maar ik ben deze oplossing tegen gekomen en vind het een goed doordacht product wat de mogelijke bedenkingen en gevaren bij brand weg zou kunnen nemen mijns inziens. Ik denk dat het in ieder geval belangrijk is om dit soort zaken te bespreken en te zoeken naar een duidelijke modus waar zowel huiseigenaren als de brandweermensen zich goed bij voelen. Zeker gezien het hoge tempo waarmee de laatste jaren de zonnepanelen het dak op gaan in Nederland is het raadzaam om nu dit soort zaken goed te regelen en bespreekbaar te maken.

5 gedachten over “Zijn zonnepanelen gevaarlijk bij brand?”

  1. vakkundig Bestrijden van branden op het dak gaat voor brandweer steeds meer aan de orde komen, en vandaar cursus voor brandweerlieden.
    Zou het niet slimmer zijn om de mogelijke oorzaak van “paneelbranden”uit te schakelen!
    Tot op de dag van vandaag worden panelen bij uitpakken uit de doos nooit door iemand gecontroleerd op “ri” (inwendige weerstand)
    Hier voor dient landelijk veel meer”wettelijk” aandacht (verplichting) voor te moeten komen, en dit zal paneelbranden bijna onmogelijk maken.
    Ook bij voor het oog onzichtbare transportschade kan door veel te hoge RI in een paneel bij serieschakeling spontaan brand kunnen ontstaan.
    Het is dan ook daarom te verklaren dat branden altijd bij nieuw geplaatste installaties ontstaatt

    Beantwoorden
  2. Volgens mij is ook dit geen probleem meer met micro inverters. Geen DC kabels in huis en geen gekoppelde panelen. Stroom eraf is genoeg. Bij brand loopt de temperatuur in de regel ook nogal op en dan produceren die panelen helemaal niets meer 🙂 nog los dat ze waarschijnlijk smelten en we een stapeltje beschadigde cellen van enige volts over houden. 🙂

    Beantwoorden
    • Je moet wel een schakelaar er tussen hebben als de stroom dor de stop wordt uitgeschakeld blijft anders de microconverter stroom leveren en de stop vloog er miet voor niets uit.

      Beantwoorden

Plaats een reactie

ONTVANG OOK ONZE NIEUWSBRIEF